Quần bò mài bằng cát có hại ra sao?

Ảnh minh họa: Internet. Phó Giáo sư - Tiến sỹ Hoàng Thị Lĩnh (nguyên giảng viên Viện Dệt may da giày và thời trang - Trường Đại học Bách khoa Hà Nội) hiện là chuyên gia nhuộm màu tự nhiên và xử lý hoàn thành sản phẩm dệt – may, bây chừ, hai công nghệ mài áo quần bò được sử dụng phổ thông trên thế giới là công nghệ mài bằng máy phun cát và công nghệ mài bằng hóa chất. Ngoài ra, còn một số phương pháp mài khác như phương pháp kết hợp giữa hóa chất và mài đá nhẹ. Theo bà, trước đây, để nhuộm xống áo bò, nhà sinh sản sử dụng chất indigo, một hoạt chất có trong lá chàm. Khi nhu cầu dùng xống áo bò càng ngày càng cao, chất indigo tự nhiên không đáp ứng đủ nhu cầu nên các nhà khoa học đã nghiên cứu ra chất tổng hợp thay thế. Tuy nhiên, trong indigo công nghiệp có chứa nhiều hóa chất độc hại. Đến nay, đã có 27 chất độc hại bị cấm sử dụng trong thuốc nhuộm hàng dệt may. Hiện trên thị trường may mặc Việt Nam xuất hiện rất nhiều loại thuốc nhuộm tổng hợp được bán với giá rất rẻ. Thậm chí, một lượng thuốc Công nghệ phun cát mài áo quần bò sử dụng rộng rãi vào những năm 1990, 2000. Năm 2004, một thầy thuốc Thổ Nhĩ Kỳ phát hiện ra mối liên can giữa việc phun cát và bệnh silicosis - căn bệnh phổi chết người với duyên cớ là hít phải silica - một khoáng vật có trong cát. Năm 2009, Thổ Nhĩ Kỳ đã ban hành lệnh cấm sử dụng phương pháp phun cát. Nhiều quốc gia phát triển trên thế giới cũng ban hành lệnh cấm này. Tuy nhiên, hiện nó vẫn tồn tại ở Trung Quốc và nhiều nhà nước đang phát triển khác. Nhuộm và phụ gia có giá hơn 30 nghìn đồng có thể dùng cho chí ít 10 chiếc quần bò. Với chi phí nhuộm thấp như vậy, có không ít nhà sinh sản đã không ngần ngại sử dụng loại thuốc nhuộm độc hại này thay cho các loại thuốc nhuộm đã được khẳng định an toàn cho sức khỏe người sử dụng và thân thiện với môi trường. Các hãng dệt may có thương hiệu khi sinh sản đều phải có chứng nhận dùng sản phẩm nhuộm thân thiện với môi trường. Vì thế, người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ và chọn lựa những thương hiệu có uy tín trên thị trường khi mua sản phẩm may mặc cho gia đình. Ai có nguy cơ nhiễm độc? Đối với phương pháp mài xống áo bò bằng súng phun cát, đối tượng chịu ảnh hưởng về mặt sức khỏe trước nhất chính là người cần lao - người xúc tiếp trực tiếp với bụi cát khi mài quần. Đối với người tiêu dùng, mối ác hại từ việc sử dụng quần bò mài bằng công nghệ phun cát còn tùy thuộc vào thuốc nhuộm và công nghệ mài. Sản phẩm áo xống bò sau khi mài xong còn sang công đoạn giặt, hấp, là. Do đó, gần như thường còn nguy cơ bụi cát còn dính lại ở sợi vải. Tuy nhiên, nếu công nghệ mài dùng cát có kích thước nhỏ như hạt nano, thì kể cả sau khi giặt, hạt cát vẫn có thể lẩn trong xơ vải. Trong trường hợp này, nếu sử dụng thuốc nhuộm không an toàn, sự phối hợp của những hóa chất độc hại của thuốc nhuộm và cát có thể gây hại cho người sử dụng. Còn nếu dùng thuốc nhuộm tiêu chuẩn, những hạt cát có kích thước như hạt nano lẩn sâu trong xơ vải căn bản không gây hại. Thu Phương