Nhờ có tiếng ca nàng Quế Hoa xinh đẹp
Thêm yêu về mảnh đất quê hương mình. Khi đó bà đã nghiêm khắc nói với cậu bé rằng. Có lẽ bà đã vịn vào những câu hát Xoan để đứng vững trước những mất mát của đời mình. Tình nghệ thuật lấp đầy sờ soạng.
Bà "trùm" Xoan cổ Nguyễn Thị Lịch. Bà nhớ lại lời cha dặn trước lúc hấp hối: “Hát Xoan quý lắm nên con phải gìn giữ cho bằng được. Truyền lại câu Xoan cho con cháu Không phải tới khi di sản được công nhận. Trong những thời điểm khó khăn ấy.
Bà Lịch mới nghĩ đến việc truyền dạy hát Xoan cho các đời sau mà bà đã lặng thầm làm mướn việc đó trong suốt hơn chục năm qua. Bà kể cho chúng tôi nghe về Xoan và về cuộc đời bình lặng những cũng không ít những con sóng ngầm của cuộc đời mình. Bà nói rằng. Đám học sinh nhí trong lớp hát Xoan tại gia của bà dù còn rất nhỏ nhưng chúng cũng đến phụ giúp công việc trà nước và phúng điếu ông.
Khiến cho bà ít nhiều vơi đi nỗi đau mất mát. Việt từ chối nhưng rồi cậu bé cũng đồng ý. Không ít em trong làng cũng học tập gương “anh Việt” để đến với lớp học hát Xoan của bà Lịch. Bà mới chính thức nhận lời làm vợ ông với một điều kiện: “phải theo bà về sống tại An Thái”. Trong không gian ấy. Ngay từ khi mới chào đời. Một đời gắn bó với câu Xoan Từ ngày được xác nhận di sản. Ý thức được điều đó.
Ngôi làng bà đang cư trú trước đây vốn có tên là An Thai – nơi bắt nguồn của hát Xuân mà sau này được đọc khác đi thành hát Xoan.
Đơn vị của ông và Đoàn thanh niên địa phương kết nghĩa với nhau nên ông bà ngay có cơ hội gặp gỡ trong những buổi cần lao chung và cả những lần giao lưu văn nghệ.
Bà nhận được giấy báo tử của ông trong niềm đớn đau vô bờ. Một bên xén hình. Lời “tiên tri” của cha bà dã thành hiện thực khi hát Xoan đã trở thành di sản được UNESSCO công nhận.
Ban sơ khi bà thuyết phục đi hát Xoan. Có những thời khắc do mải lo kế sinh nhai. Khi biết hoàn cảnh của bà. Việt trở thành rất ngoan ngoãn và chăm học học hơn rất nhiều.
Lúc này. Nếu con không tự sửa chiều nay bà sẽ là người trực tiếp sửa lại cho con chứ bà chẳng thể để bên còn bên mất thế này được
Cô gái trẻ Nguyễn Thị Lịch lập gia đình với người bạn cùng làng là ông Nguyễn Văn Lê.
Gia đình bà có 5 đời theo nghiệp hát Xoan và có tới ba đời làm trùm phường Xoan cổ bên cạnh thời gian làm việc đồng áng. Bà không cho phép mình gục ngã mà tiếp gượng dậy để truyền dạy tiếng hát cho con cháu. Trong đám tang của ông. 3 năm sau đó. Nghệ nhân Nguyễn Thị Lịch không giấu nổi nước mắt. Múa giỏi mà bà đã hạ sinh được ba chàng hoàng tử tuấn tú. Đám trẻ khóc như mưa như gió càng làm cho trái tim bà quặn thắt.
Có những lúc vịn Xoan mà đứng dậy Vịn câu Xoan để bước qua những mất mát và tiếp cất tiếng hát cho đời Khi tôi hỏi chuyện về gia đình. Lớp học Xoan của bà Lịch là nơi nuôi dưỡng tâm hồn của những đứa trẻ. Một người thiếp của vua Hùng trở dạ và phải dừng chân nghỉ lại. Khi đó ông Tửu đóng quân ở trên địa bàn An Thá i. Tuấn Ngọc. Ông Tửu cũng coi họ như ba má của mình.
Do bạo bệnh mà người chồng của bà đã sớm bỏ bà ra đi dù cả gia đình đã chữa chạy khắp nơi. Cao ráo. Chưa bao giờ trong ngôi nhà của bà im tiếng hát Xoan. Trong ngôi nhà nhỏ ấy. Hát hay. Tuấn tú. Hiện. Năm 2011. Từ khi hát Xoan được xác nhận di sản. Nghệ nhân Nguyễn Thị Lịch tương đối bận rộn với những lời mời từ những câu lạc bộ Xoan mới được thành lập từ các cơ quan đoàn thể trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
Người nữ giới trẻ ấy nghĩ rằng mình sẽ ở vậy nuôi con cho đến hết cuộc thế. Khi bác mẹ chồng cũ mất. Học đến buổi thứ ba thì Việt đi cắt một kiểu tóc rất nghịch. Do đặc thù nhiệm vụ nên chồng bà không được phát lí lịch trích ngang nên giấy báo tử gửi về bị lầm lẫn.
Bà lại phải ngùi ngùi tiễn chồng xuất phát nhập ngũ. Tôi biết nghệ nhân Nguyễn Thị Lịch từ khi Xoan cổ chỉ là ký ức đẹp của những người dân miền trung du đất Tổ. Năm 18 tuổi
Nếu không đồng ý với điều kiện ấy thì họ cũng không gả. Bởi khi rời miền Bắc vào chiến trận miền Nam. Từ đó tới nay. Nhiều người đã quên mất hẳn rằng quê hương của mình có một loại hình âm nhạc tín ngưỡng truyền thống giàu bản sắc. Bà lặng thầm chờ với hy vọng phong thanh chồng mình sẽ trở về nhưng mãi đến khi sơn hà hoàn toàn giải phóng vẫn bặt vô âm tín.
Nó xóa nhòa đi cả những ranh giới của sự cô đơn. Còn một nửa đầu còn lại thì vẫn giữ nguyên. Chúng cũng khích lệ yên ủi bà rất nhiều. Ông nội bà là nghệ nhân Nguyễn Văn Trìu. Khi chấp nhận về với bà. Nó cùng bà bước qua thời thiếu nữ với những kỷ niệm đẹp nhất và nó giúp bà đứng vững sau những nỗi đau tưởng nghe đâu không thể gượng dậy. Bà Lịch nói rằng. Bà không giấu nổi nước mắt mà nói rằng “đời tôi một mình chung cục vẫn cứ lại một mình”.
Tôi nhớ đến một câu thơ câu thơ của thi sĩ Phùng Quán: “Có những lúc ngã lòng/Tôi vịn câu thơ mà đứng dậy”. Khi ấy. Nó cũng cũng giúp bà khuây khoả đi nỗi cô đơn trong ngôi nhà vắng bóng người chồng mới đi xa được gần một năm.
Chỉ được 17 ngày hạnh phúc ngắn ngủi. Chỉ độc nhất vô nhị gia đình bà Nguyễn Thị Lịch là còn có các thế hệ sau theo học hát Xoan theo truyền thống lâu năm của gia đình.
Với nghệ nhân Nguyễn Thị Lịch. Nhìn đám trẻ ấy. Bà tái hôn với chàng thanh niên xứ Đoài Cấn Xuân Tửu. Bước vào xây dựng kinh tế. Nhờ tham gia vào lớp học hát Xoan mà ở làng các cháu tránh xa được trò chơi điện tử và những trò nghịch ngợm.
Câu chuyện về Xoan và ngôi làng An Thai cũng bắt nguồn từ một truyền thuyết đẹp từ thời Hùng Vương.
Vin vào đó. Bà kể lại rằng khi ấy bà không tin đó là sự thật. Bố mẹ chồng cũ vẫn coi bà như con cái trong nhà. Cũng là nghệ nhân hát xoan trẻ nhất của mảnh đất Phú Thọ. Bà kể. Ảnh: Tuấn Ngọc Tương truyền. Con cháu các nghệ nhân khác đều đã trưởng thành và đi làm ăn xa
Cô bé Nguyễn Thị Lịch đã gắn bó với loại hình âm nhạc tín ngưỡng nơi cửa đình này. Để chúng thêm hiểu. Cho đến tận giờ. Xoan giống như một phần máu thịt của bà bởi nó gắn bó với bà từ khi còn nằm trên bụng mẹ. Không giấu nổi niềm vui và sự kiêu hãnh qua gương mặt hiền hậu với nụ cười bừng sáng.
Cho đến hiện giờ. Lớp học của nghệ nhân Nguyễn Thị Lịch lúc nào cũng có chừng 20 học viên nhí. Cha là nghệ nhân Nguyễn Văn Thắng đều là những trùm Xoan có tiếng ở An Thái. Bà không giấu nổi niềm vui khi kể lại câu chuyện về cậu bé tên Việt đang học lớp 12 trước đây vốn là đứa trẻ tinh nghịch nhất làng nhưng lại rất đẹp trai.
Phải mất ba năm theo đuổi. Theo truyện cổ. Nói đến đây. Bà Lịch nói với tôi rằng. Trong một lần đi ngang qua vùng đất này. Trong số các nghệ nhân ở phường Xoan An Thái.
Sau khi chồng mất được gần 10 năm. Ngôi làng từ đó được đổi tên thành làng An Thai và hát Xoan được phổ biến rộng rãi trên đất tổ từ khi đó. Ông đã ngỏ lời muốn được đón bà về chung sống. Mẹ cũng là một bồ Xoan và hát xoan hay lừng danh.
Anh ấy cũng để tang như con cái trong nhà. Trong thời đoạn đất nước có chiến tranh cũng như sau khi hợp nhất. Bà Lịch bận rộn hơn rất nhiều với lịch đi dạy ở khắp nơi.
Xoan chưa được UNESSCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại như giờ và bà Nguyễn Thị Lịch là một trong số những nghệ nhân hiếm hoi còn nặng lòng với loại hình âm nhạc tín ngưỡng được truyền lại từ thời Hùng Vương này. Bà kể lại. Bà Nguyễn Thị Lịch đã lập ra một lớp đào tạo hát Xoan nhằm duy trì loại hình nghệ thuật truyền thống này.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Lịch là bà trùm của phường Xoan An Thái. Cậu bé đã nghe lời bà và sửa lại mái tóc. Đó không chỉ là ý nguyện của bà mà còn là ý nguyện của bác mẹ chồng cũ của bà. Dù vắng bóng người chồng bà ít đơn chiếc bởi tiếng cười của đàn cháu nhỏ và các cụ trong phường Xoan An Thái vẫn thẳng tính lui tới tập dượt.
Hiện giờ ít người biết nhưng sau này mọi người sẽ công nhận nó”. Chiều hôm đó.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét